Turbo, Aşırı Besleme Nasıl Çalışır?

Turbo, Aşırı Besleme Nasıl Çalışır?

Turbo şarj sistemi, otomobilin motorundan daha fazla tork elde edebilmek için çalışan bir sistemdir. Turbo ünitesi genel olarak; egzoz gazlarındaki atık enerji ile çalışmakta olan bir hava pompasıdır.

Turbo şarj sistemi, otomobilin motorundan daha fazla tork elde edebilmek için çalışan bir sistemdir. Turbo ünitesi genel olarak; egzoz gazındaki atık enerji ile çalışmakta olan bir hava pompasıdır. Turbo ünitesi aslında; bir türbin çarkı, bir kompresör çarkı ve bu iki çarkı birbirine bağlamakta olan bir milden oluşmaktadır.

Turbo, Aşırı Besleme Nasıl Çalışır

Basınçlı egzoz gazları otomobilin motorunu terk etme aşamasında, turbo sisteminin türbin çarkına yönlendirilmektedir. Göbek kısmında yer almakta olan mil, türbinle birlikte dönmeye başlar ve bu milin diğer ucunda yer almakta olan kompresör çarkının çevrilmesini sağlar. Kompresörün yüksek hızda dönmeye başlamasıyla, bu çark yüksek hacimde havayı emer ve motorun silindirlerine yollar.

Yanma verimliliği, yakıt içine püskürtülmekte olan her bir yakıt zerreciğinin, yanmak için ihtiyaç duyduğu oksijeni rahatlıkla bulmasıyla artmaktadır. Otomobillerde turbo sisteminin faydasını daha çok arttırabilmek amaçlı ”intercooler” yani ara soğutucu olarak isimlendirilen bir ünitenin eklenmesi gerekmektedir. Turbo ünitesinden çıkmakta olan havanın sıcaklığı yaklaşık olarak 160 dereceyi bulmaktadır. Ortaya çıkan sıcak hava, intercooler ünitesinden geçirilmek suretiyle soğutulmaktadır ve böylece havanın yoğunluğu arttırılmaktadır.

Havanın yoğunluğunun bu şekilde arttırılmasıyla; otomobilin silindirlerine daha çok hava gönderilmiş olunur. Turbo motorların kullanımında dikkat edilmesi gereken nokta, otomobilin motorunun çalıştırılması ve durdurulması esnasında bir süreliğine rölantide aracın bekletilmesi gerektiğidir.

Otomobilin ilk çalıştırılması esnasında, motor yağ basıncının istenilen seviyeye ulaşmasına kadar yani 10-20 saniye kadar rölanti devri üzerinde kalınması gerekmektedir. Aracın vitesi boş konumda iken gaz pedalına basılmaması gerekmektedir. Ayrıca soğuk olan kış günlerinde aracın rölantide çalıştırılması süresi bir miktar daha uzatılmalıdır.

Turbo motorun durumu şuna benzetilebilir; nasıl ki uzun bir koşu sonrasında elimizi kalbimize koyduğumuzda kalbimiz küt küt şiddetli vuruşlarla atmaya devam ediyorsa, uzun bir yolculuk sonrasında da otomobilin motoru hemen kapatılmamalıdır. Çünkü, otomobilin motoru durduktan sonrada turbo sisteminin kanatçıkları dönmeye devam etmektedir. Bu süreçte motor yağı ile beslenme sağlanamadığı için kimi durumlarda hasar görme ihtimali bulunmaktadır. Açıklanmakta olan bu sebepler nedeniyle, uzun süren ve temposu yüksek olan yolculuklar sonrasında araç motoru birkaç dakikalığına rölanti vaziyetinde çalıştırılmalı ve sonrasında kapatılmalıdır.

Turbo şarj ünitesi, bir mil üzerinde bulunmakta olan türbin ve kompresörden oluşmaktadır. Türbin, egzoz manifolduna ve Kompresör emme monifolduna bağlı olan bir parçadır. Otomobilin egzoz monifoldundan gelmekte olan basınçlı ve yanmış olan gazlar, türbinin dönmesini sağlamaktadır ve böylece aynı mil üzerinde bulunmakta olan kompresör, hareketlenmesini türbin vasıtasıyla sağlayıp ortamda bulunmakta olan temiz havayı emer ve basınçlı bir şekilde silindir parçalarına gönderir.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Turbo Şarjlı Olan Motorlarda Dikkat Edilmesi Gerekenler

  • Turbo şarj mili, oldukça hızlı dönen bir parça olması sebebiyle; hassas yağlanma ve yataklama sistemine sahiptir.
  • Motorlarda kalın yağ kullanılmaması gerekmektedir.
  • Yağlama borularında, kaçak bulunmaması kontrol edilmelidir.
  • Motor rölantideyken stop konumuna getirilmemelidir.
  • Motor ilk çalıştırıldığı zaman ani gaz vermelerden kaçınılmalıdır.
  • Motor daha olması gereken sıcaklığa ulaşmadan, fazla yüklenilmemesi gerekmektedir.
Advertisement